Περίληψη Ημερίδας:
Ο άνθρωπος ως μέρος του περιβάλλοντος πάντα βρισκόταν σε άμεση και δυναμική αλληλεπίδραση με αυτό. Κατά το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας του ήταν συντονισμένος και συνδεδεμένος σε μια αρμονική συνύπαρξη. Στην συνείδησή του ήταν εγγεγραμμένο ως κάτι ζωντανό και οργανικό. Όσο απομακρυνόταν από τον εαυτό του, στο πλαίσιο της καλπάζουσας εξέλιξης, τόσο απομακρυνόταν και από το περιβάλλον χάνοντας την πιο σημαντική και ασφαλή σχέση που μπορεί να έχει. Τον τόπο του. Σήμερα ο άνθρωπος είναι ένας πρόσφυγας ψυχικά και για να αντέξει αυτή την απώλεια δημιούργησε μια σχέση ελέγχου και εκμετάλλευσης με το περιβάλλον. Έπεισε τον εαυτό του ότι η αίσθηση της ιδιοκτησίας θα του κάλυπτε τον απολεσθέντα τόπο του. Τα αποτελέσματα αυτής της προσωπικής κρίσης αποτυπώνονται στις τεράστιες περιβαλλοντικές αλλαγές με καταστροφικές συνέπειες για τον άνθρωπο και τον πλανήτη. Έρευνες δείχνουν ότι προβλέπονται κοινωνικές αναταραχές εξαιτίας αυτής της περιβαλλοντικής κρίσης. Το μέγεθος αυτής της μετατόπισης είναι μεγάλο και ο άνθρωπος μαθημένος να ζει στον μικρόκοσμό του και εξαιτίας της άρνησής του αδυνατεί να τα συλλάβει. Η επίδρασή όμως στον ψυχισμό του είναι καίρια και μας καλεί για έναν πολιτισμικό αναστοχαστοχασμό και μιας ατομικής και κοινωνικής αφύπνισης.
Συντονίζει: Θοδωρής Αντωνόπουλος, Δημοσιογράφος
- Θέμα: “Η σχέση μας με το Φυσικό Περιβάλλον ως θωράκιση της Ψυχικής Υγείας και του εαυτού”
Εισηγητής: Καθηγητής Παναγιώτης Κορδούτης, Πρόεδρος Τμήματος Ψυχολογίας Παντείου Πανεπιστημίου
- Θέμα: “Το πράσινο χαρίζει υγεία”
Εισηγητής: Κώστας Τάτσης, ΜSc Γεωπόνος του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιδρυτής Πράσινης Αναπτυξιακής Εταιρείας “ΤΟΠΙΟΔΟΜΗ”
- Θέμα: “Φροντίζοντας τον εαυτό και τον Πλανήτη”
Εισηγήτρια: Sonja Ohlsson, Οργανισμού Πνευματικότητας “Brahma Kumaris” Δανίας, Υπεύθυνη στον τομέα Υγεία και Περιβάλλον
- Θέμα: “Ευτυχία και Οικοκοινότητες”
Εισηγήτρια Β: Δήμητρα Πηλίχου, απόφοιτος του τμήματος Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης του Πανεπιστημίου Αθηνών, υποψήφια διδάκτωρ Πανεπιστημίου του Sheffield
Περίληψη:
Οι οικοκοινότητες είναι μοντέρνες προσπάθειες αναβίωσης παραδοσιακών τρόπων ζωής. Οι προσπάθειες αυτές, κατά κύριο λόγο, πραγματοποιούνται από ανθρώπους που έχουν γεννηθεί και μεγαλώσει σε μοντέρνες βιομηχανικές κοινωνίες. Ως επί το πλείστον επιδιώκεται ο συνδυασμός των θετικών χαρακτηριστικών του μοντέρνου τρόπου ζωής (όπως η τεχνολογία) με παλαιότερες δομές οργάνωσης και συνήθειες προ-βιομηχανικών κοινωνιών. Ο απώτερος σκοπός είναι η δημιουργία μιας νέας μορφής διαβίωσης, πιο βιώσιμης τόσο για τους ανθρώπους όσο και για το περιβάλλον. Τι μπορεί, όμως, να μας διδάξει το πείραμα των οικοκοινοτήτων σχετικά με την ψυχική υγεία;
- Θέμα: “Προγράμματα Σύνδεσης του Ανθρώπου με τη Φύση”
Εισηγήτρια: Βίκυ Σταυροπούλου, Υπεύθυνη Προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, “Οργάνωση Γη”
- Θέμα: “Το πρόταγμα της αποανάπτυξης και η επανανοηματοδότηση της ζωής”
Εισηγητής Γ: Γιάννης Μπίλλας, Εκπαιδευτικός – Βιοκαλλιεργητής, Συγγραφέας
Περίληψη:
Ο καπιταλισμός, πριν φανερώσει τα αδιέξοδά του, κατέστρεψε τον ψυχισμό των ανθρώπων, διαμόρφωσε ένα ανθρωπολογικό τύπο μοναχικό, νευρωτικό, αγχώδη, φοβικό και φοβισμένο, ανταγωνιστικό, επιθετικό, ενεργοβόρο, καριερίστα και αμοραλιστή, κάτοικο του εγώ και όχι του εμείς. Ακόμα και σήμερα ο άνθρωπος αυτός διατηρεί την ψευδαίσθηση της ατομικής διαφυγής,Ο ανθρωπολογικός τύπος της ιδιώτευσης, της απάθειας, της συναλλαγής, της αλλοτρίωσης, είναι μέρος του προβλήματος που έχουμε να επιλύσουμε. Είναι ανάγκη να υιοθετήσουμε άλλα νοήματα, άλλες σημασίες και άλλα προτάγματα στη ζωή μας με τα οποία θα αξίζει να ζει κανείς σήμερα και όχι περιμένοντας την έφοδο στα «χειμερινά ανάκτορα». Διότι, ο άνθρωπος, εκτός από κοινωνική κατασκευή, είναι ταυτόχρονα και δημιουργός της ζωής του. Ο ετερόνομος άνθρωπος, που ως καταναλωτής, υπακούει και εκτελεί νόμους, εντολές και αφηγήσεις άλλων, χωρίς να συμμετέχει ο ίδιος στη λήψη των αποφάσεων, είναι απαραίτητο να αντικατασταθεί από τον αυτόνομο τύπο ανθρώπου, εκείνου που αυτοθεσμίζεται, που διαμορφώνει δηλαδή ο ίδιος τους θεσμούς και τους αναιρεί αν χρειαστεί. Το δικαίωμα του «συνανήκειν» είναι σύμφυτο με το δικαίωμα του «συναποφασίζειν» και είναι ίσως ο μόνος τρόπος προαγωγής της αίσθησης της κοινότητας˙ και αυτό γιατί ο άνθρωπος πρέπει να επιστρέψει στην κοινότητα των άλλων ανθρώπων ένα μέρος της ύπαρξής του που της το οφείλει. Έτσι, καλλιεργείται και η ξεχασμένη στις μέρες μας αίσθηση της ατομικής ευθύνης απέναντι στην κοινωνία. Η δημιουργία του νέου αυτού ανθρωπολογικού τύπου αποκτά στις μέρες μας τη διαδικασία του κατεπείγοντος, εφόσον μια αυτόνομη, δημοκρατική και οικολογική κοινωνία δεν μπορεί να απαρτίζεται ούτε φυσικά και να δημιουργηθεί από τον τύπο του ανθρώπου που δημιουργεί η καταναλωτική κοινωνία.
Με την επικράτηση του Καπιταλισμού και του φαντασιακού του προτάγματος περί ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων, χάθηκε ένας απίστευτος αριθμός μικρότερων αφηγήσεων ζωής και παραγωγής. Κοινότητες ανθρώπων, που ήταν ο πλούτος της ανθρωπότητας, απώλεσαν σταδιακά τα νοήματα με τα οποία στήριζαν τη ζωή τους και έγιναν καταναλωτές προϊόντων, πολιτικών και νοημάτων που παράγει το παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα. Αυτή η αφήγηση έφτασε στα όριά της, οικολογικά, ανθρωπολογικά και πολιτικά. Η Κοινότητα των Κοινοτήτων αποτελεί πρόταση αυτοθέσμισης των κοινωνιών και των ανθρώπων, που δεν αρκούνται στη διαπίστωση ότι για όλα ευθύνεται ο Καπιταλισμός και οι Τραπεζίτες. Που δεν επιλέγουν τη θυματοποίησή τους και την παθητικότητα. Που αρνούνται τον ιδρυματισμό τους αναθέτοντας τη λύση στο πολιτικό προσωπικό των κομμάτων της αντιπροσωπευτικής και εξόχως ολιγαρχικής δημοκρατίας. Η Κοινότητα των Κοινοτήτων κινείται ενάντια και παράλληλα σ’ αυτήν την αφήγηση, προτείνοντας μια άλλη μορφή οργάνωσης της κοινωνίας. Το κύτταρο της κοινωνίας που θα αγαπήσουμε έχει στον πυρήνα του την έννοια της κοινότητας με τα νοήματα και τα προτάγματά της. Στη θέση του Κεντρικού Κράτους που θα περιορίζεται σιγά σιγά, θα ανθίσουν οι αμεσοδημοκρατικές ομόσπονδες κοινότητες ανθρώπων, έθνη κοινοτήτων και κοινότητες εθνών.
Σε συνεργασία με το τμήμα Ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου
