Θεματική ενότητα “Περιβάλλον”: Άνθρωποι, Κοινωνίες, Περιβάλλον “Αποκατάσταση μιας σχέσης σε κρίση”

Sep 13, 2020

11:00

Online

90

Σύνδεσμος αναμετάδοσης ομιλίας: https://us02web.zoom.us/j/88305484233?pwd=WSsybVFxWS94SEkyM0tlYUFGUmRIQT09

Ομιλητές:

α. Καθηγήτρια Anna Jorgensen, Πρόεδρος του τμήματος Σχεδιασμού Τοπίου του Πανεπιστημίου του Σέφιλντ

θέμα: “Συνεισφορά της αστικής φύσης στο Ευ ζην: Ένα όραμα για το μέλλον”

Αυτή η ομιλία θα βασιστεί στα ευρήματα από το πρότζεκτ IWUN (Improving Wellbeing through Urban Nature) και θα εξερευνήσει το αντίκτυπο τους στο σχεδιασμό, την οργάνωση και τη διαχείριση πόλεων καθώς και την παροχή υπηρεσιών των τοπικών αυτοδιοικήσεων. Θα γίνει ανασκόπηση σχετικά με την με την μετά κορονοϊού ανάκαμψη και το πώς να δημιουργηθεί ένα δίκαιο, βιώσιμο και ανθεκτικό μέλλον. Το IWUN ήταν ένα τριετές πρόγραμμα, χρηματοδοτούμενο από το ερευνητικό συμβούλιο του Ηνωμένου Βασιλείου, με σκοπό την εξερεύνηση της σχέσης μεταξύ υγείας και φυσικού περιβάλλοντος, επικεντρώνοντας στο Σέφιλντ, μία βορειοβρετανική μεταβιομηχανική πόλη. Μελετά αυτή τη σχέση σε διάφορα επίπεδα, από την πόλη και τη γειτονιά μέχρι το πάρκο και το άτομο. Η μελέτη αυτή επιβεβαιώνει την αξία της καθημερινής επαφής με τη φύση για υγεία και ευεξία αλλά αποκαλύπτει ότι ο δρόμος προς την πλανητική υγεία, όπως αυτή εκδηλώνεται σε μία βρετανική πόλη χρειάζεται να πλοηγηθεί μέσα από ένα περίπλοκο σύνολο ζητημάτων που ποικίλουν από κοινωνικές, περιβαλλοντικές και σε επίπεδο υγείας ανισότητες εώς τοπική αυτοδιοίκηση σε μία εποχή λιτότητας.

β. Έλενα Γεωργοπούλου, Δρ. Χημικός Μηχανικός – Περιβαλλοντολόγος MSc του Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΙΕΠΒΑ) του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ)

Θέμα: “Κλιματική αλλαγή και ψυχική υγεία ένας εξελισσόμενος κίνδυνος”

Η κλιματική αλλαγή αποτελεί το σημαντικότερο παγκόσμιο περιβαλλοντικό πρόβλημα και αντικείμενο έντονου ενδιαφέροντος τόσο σε επιστημονικό όσο και πολιτικό επίπεδο. Τα αποτελέσματα διαφορετικών κλιματικών μοντέλων δείχνουν η αύξηση των ανθρωπογενών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου θα οδηγήσει σε αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά τις επόμενες δεκαετίες, ακόμα και πάνω από 4οC σε κάποια σενάρια εξέλιξης των εκπομπών. Ακόμα, τα ακραία καιρικά φαινόμενα (καύσωνες, ξηρασία, πλημμύρες) αναμένεται να αυξηθούν σε ένταση και συχνότητα. Η επιστημονική κοινότητα καταβάλει εδώ και πολλά χρόνια σημαντικές προσπάθειες εκτίμησης των επιπτώσεων των αλλαγών αυτών σε διάφορους τομείς. Οι σημαντικότερες διαταραχές που θα προκληθούν σύμφωνα με τις αναλύσεις αυτές περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων επιπτώσεις στη δημόσια υγεία, στην αγροτική παραγωγή, στη διαθεσιμότητα/ποιότητα υδατικών πόρων και γης, στα φυσικά οικοσυστήματα, στην προσφορά και ζήτηση ενέργειας.
Παρά το ότι μεγάλο τμήμα της παγκόσμιας έρευνας έχει αφιερωθεί στη μελέτη των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής όσον αφορά στη θνησιμότητα από ακραία καιρικά φαινόμενα και στη συχνότητα εμφάνισης ασθενειών λόγω των μεταβαλλόμενων θερμοκρασιών, οι πιθανές επιπτώσεις στην ψυχική υγεία παραμένουν σε μεγάλο βαθμό παραγνωρισμένες. Στην ομιλία αναλύονται οι διαδρομές των επιπτώσεων αυτών, παρουσιάζονται χαρακτηριστικά ευρήματα από σχετικές έρευνες, και εξετάζονται τρόποι με τους οποίους μπορεί να «οχυρωθεί» ο τομέας της ψυχικής υγείας απέναντι στον κίνδυνο της κλιματικής αλλαγής.

γ. Δημήτρης Μπάλλας, Καθηγητής Οικονομικής Γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο του Χρόνινγκεν

Θέμα: “Η ευτυχία και το κοινωνικό, οικονομικό και φυσικό περιβάλλον”

Έχει σημασία το κοινωνικό, οικονομικό και φυσικό περιβάλλον όσον αφορά την ευτυχία; Σε ποιο βαθμό επηρεάζει το πού ζούμε και γιατί; Η αντιμετώπιση τέτοιων ερωτημάτων αποτελεί μέρος μιας ερευνητικής ατζέντας που γίνεται όλο και πιο εμφανής στις κοινωνικές επιστήμες. Αυτή η διάλεξη θα περιλαμβάνει μια σύντομη επισκόπηση των φιλοσοφικών προοπτικών και στη συνέχεια θα τονίσει τη σημασία των γεωγραφικών (συμπεριλαμβανομένων παραγόντων που σχετίζονται με το φυσικό περιβάλλον) και των κοινωνικοοικονομικών συνθηκών που σχετίζονται με την ευημερία και την ευτυχία με ιδιαίτερη έμφαση στον αντίκτυπο των κοινωνικών και χωρικών ανισοτήτων και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Η διάλεξη θα κάνει επίσης μια ισχυρή υπόθεση για μια προοπτική οικονομικής γεωγραφίας για την ανάλυση των χωρικών καθοριστικών παραγόντων της ευτυχίας, συμπεριλαμβανομένων νέων καινοτόμων τρόπων γεω-οπτικοποίησης.

δ. Φοίβη Κουντούρη, Καθηγήτρια της Οικονομικής Σχολής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών
Συν-πρόεδρος του Ελληνικού Δικτύου Λύσεων για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη των Ηνωμένων Εθνών (SDSN Greece)

Θέμα: “Προς την πράσινη ανάπτυξη και την αειφορία στις εποχές COVID-19”

Η πανδημία του COVID-19 έχει αποδείξει σαφώς την ικανότητα των κυβερνήσεων να λαμβάνουν δραματικά μέτρα για τον μετριασμό μιας υπαρξιακής απειλής, καθώς και την ικανότητα των ανθρώπων, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, να προσαρμοστούν σε νέους περιορισμένους τρόπους ζωής που επιβάλλονται από αυτά τα μέτρα. Δύο νέες πρωτοβουλίες που προωθούνται από την UN SDSN Greece στοχεύουν στην καταστολή της επιδημίας. Η νέα επιτροπή Lancet για το COVID-19 (Earth Institute Columbia University) στοχεύει στην καταστολή της επιδημίας μέσω της δημόσιας υγείας, μέσω εμβολίων και θεραπειών, για την αντιμετώπιση των κοινωνικών ανθρωπιστικών συνεπειών και τη διαχείριση των δημοσιονομικών και οικονομικών συνεπειών. Η Ομάδα Εργασίας της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας (EGD WG) είναι μια ομάδα εργασίας που δημιουργήθηκε από κορυφαίους Ακαδημαϊκούς στο Περιβάλλον, στους Φυσικούς Πόρους και στην Οικονομία της Κλιματικής Αλλαγής. Φιλοδοξεί να (1) τονίσει τη συσχέτιση μεταξύ SDGs και EGD Policies και (2) να εισαγάγει δρόμους που θα πρέπει να αντικατοπτρίζονται στα εθνικά προγράμματα των κρατών μελών της ΕΕ και στο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ) της ΕΕ 2021-2027, με βάση τις τελευταίες πρωτοβουλίες της ΕΕ για τη νέα ανάκαμψη Το Ταμείο, το οποίο έχει μεγάλη αποστολή να αντισταθμίσει τις οικονομικές, κοινωνικές, περιβαλλοντικές και ανθρωπιστικές ζημίες στην μετα-covid εποχή (3) πρακτικά για να διερευνήσει πώς το Recovery Fund και το EGD θα μπορούσαν να δημιουργήσουν σε επενδυτικό χαρτοφυλάκιο, ικανό να υλοποιήσει την ατζέντα SDG και το Main (6) ) Διαδρομές μετασχηματισμού. Επιπλέον, οι φοιτητές PHD κινητοποιούνται για: α) να βασίζονται σε ερευνητικά ζητήματα, προκειμένου να αναλύσουν όλες τις σχετικές παραμέτρους που προέρχονται από διάφορους τομείς (ενέργεια, παραγωγή, υποδομή, οικονομία, κοινωνικά οφέλη και νομοθεσία), β) για την ανάπτυξη της απαραίτητης μεθοδολογίας και γ) να συμβάλει στην περιγραφή λύσεων και συστάσεων.

Οι στόχοι αειφόρου ανάπτυξης (SDGs) και η συμφωνία του Παρισιού απαιτούν βαθιές μεταβολές σε κάθε χώρα που απαιτούν συμπληρωματικές δράσεις από κυβερνήσεις, την κοινωνία των πολιτών, την επιστήμη και τις επιχειρήσεις. Παρόλο που σημειώνεται σημαντική πρόοδος σε ορισμένους στόχους, καμία χώρα δεν βρίσκεται επί του παρόντος στην επίτευξη όλων των SDG. Λέει ο καθηγητής Sachs, «οι SDGs έχουν γίνει το κοινό πλαίσιο για την αειφόρο ανάπτυξη στον κόσμο, αλλά οι χώρες χρειάζονται περισσότερη σαφήνεια σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας και την παρακολούθηση της προόδου προς τους 17 στόχους. Ομοίως, οι επιχειρήσεις, η επιστήμη και η κοινωνία των πολιτών πρέπει να υποστηρίξουν το επίτευγμα SDG. ” Το δίκτυο λύσεων βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UN SDSN) κινητοποιεί την παγκόσμια επιστημονική και τεχνολογική τεχνογνωσία για την προώθηση πρακτικών λύσεων για την αειφόρο ανάπτυξη. Το ελληνικό κεφάλαιο, το SDSN-Greece συνεργάζεται στενά με άλλους οργανισμούς των Ηνωμένων Εθνών, πολυμερείς χρηματοδοτικούς οργανισμούς, τον ιδιωτικό τομέα και την κοινωνία των πολιτών για την υλοποίηση των στόχων αειφόρου ανάπτυξης (SDGs) και της συμφωνίας για το κλίμα του Παρισιού στην Ελλάδα. Το EIT Climate KIC Hub Greece φέρνει στην επιφάνεια το δυναμικό της Ελλάδας για καινοτόμες λύσεις σε CleanTech, WaterTech, Circular Economy & καινοτόμα προγράμματα χρηματοδότησης χρησιμοποιώντας προσέγγιση καινοτομίας συστημάτων και εμπλέκοντας βασικούς ενδιαφερόμενους φορείς σε όλα τα στάδια της διαδικασίας για τη συν-ανάπτυξη οδικών χαρτών και χαρτοφυλακίων. Το εργαστήριο ReSEES είναι το αποτέλεσμα της εξέλιξης της ερευνητικής ομάδας για την κοινωνικοοικονομική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Το ReSEES κάνει σχετική πολιτική διεπιστημονική έρευνα σε θέματα περιβάλλοντος, φυσικών πόρων και ενέργειας που υποστηρίζει την κατανόηση και την εφαρμογή της Αειφόρου Ανάπτυξης. Το σύμπλεγμα ιδρυμάτων μας, UN SDSN Greece, EIT Climate-KIC Hub Greece και ReSEES, εργάζονται για μια ευημερούσα, χωρίς αποκλεισμούς και ανθεκτική στην κοινωνία της αλλαγής του κλίματος βασισμένη στην κυκλική οικονομία και στοχεύοντας σε καθαρές μηδενικές εκπομπές άνθρακα.

ε. Ιωσήφ Μποτετζάγιας, Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αιγαίου
Θέμα:  “Η επίδραση του περιβάλλοντος στην ψυχική υγεία”

Είναι κοινά αποδεκτό ότι η ψυχική υγεία ενός ατόμου επηρεάζεται από μια σειρά παραγόντων: γονιδιακούς, ψυχολογικούς, κοινωνικούς, περιβαλλοντικούς κ.α. Στην παρουσίαση μου θα παρουσιάσω τα πορίσματα της τρέχουσας επιστημονικής έρευνας σχετικά με την επίδραση, θετική ή αρνητική, που έχει το περιβάλλον -φυσικό (π.χ. χώροι πρασίνου, υδάτινες μάζες, καιρικές συνθήκες κ.ο.κ.) και ανθρωπογενές (π.χ. αστικός χώρος, θόρυβος, ρύπανση κτλ.)- στην ψυχική υγεία ενός ατόμου. Ιδιαίτερη αναφορά θα γίνει στον ρόλο που διαδραματίζουν οι κλιματικές αλλαγές στην ψυχική υγεία των σύγχρονων ανθρώπων.

Συντονίζουν: Κώστας Σταυρόπουλος – Δήμητρα Πηλιχού

  • Anna Jorgensen

  • Φοίβη Κουντούρη

  • Ιωσήφ Μποτετζάγιας

  • Έλενα Γεωργοπούλου

  • Δημήτρης Μπαλάς

  • Δήμητρα Πηλιχού

Copyright 2020 All rights reserved